Wystawialiście kiedyś produkty na sprzedaż na OLX? A może byliście po stronie kupujących? Niestety obecnie należy bardzo uważać na oszustów, którzy podejmują próby wyłudzenia pieniędzy od osób wystawiających przedmioty na sprzedaż za pomocą tego serwisu ogłoszeniowego.

PHISHING

Zakładam, że wielokrotnie spotkaliście się z przestrogą, aby nie podawać swoich danych osobowych, numerów kart bankowych czy haseł osobom nieznajomym i nieupoważnionym do ich uzyskania, a także aby nie otwierać linków, co do których treści nie jesteście pewni.

Niestety w obecnej dobie cyfryzacji przestępstwa popełniane drogą elektroniczną są nagminne. Dzisiaj przyjrzyjmy się jednemu z nich o nazwie „phishing”.

Phishing to rodzaj przestępstwa komputerowego [1] polegającego na podszywaniu się pod inne osoby, instytucje czy firmy w celu wyłudzenia danych poufnych. Oszustom głównie zależy na uzyskaniu loginu i hasła, numeru karty płatniczej, numeru CVV/CVC karty płatniczej, numeru dowodu osobistego czy numeru PESEL

Ważne:
Nie należy również podawać informacji o życiu prywatnym, bowiem wszystkie przekazane wiadomości mogą ułatwić oszustowi dokonania przestępstwa.

Plan działania przestępców

• W pierwszej kolejności oszust wysyła do Ciebie jako sprzedawcy, wiadomość poprzez komunikator WhatsApp wykazując zainteresowanie kupnem produktu. Często takie wiadomości są wysyłane już w kilka minut po wystawieniu przedmiotu na OLX. Treść rozmowy przypomina rozmowę z potencjalnym kupcem, np. padają pytania o dodatkowe zdjęcia, czy prośby o szczegółowe informacje na temat produktu.
• W kolejnym kroku oszust informuje, że dokonał zakupu towaru poprzez serwis OLX, zaś środki które wpłacił, możesz uzyskać wchodząc w przesłany link. Link ten jest upozorowaną stroną OLX zawierającą formularz do wpisania danych karty płatniczej, takich jak numer karty i kod CVV/CVC.
• Po wpisaniu i zaakceptowaniu formularza, otrzymujesz SMS z banku z kodem do autoryzacji. Po wpisaniu kodu do formularza (autoryzujesz dodanie Twojej karty do Google Pay lub Apple Pay) następuje kradzież Twoich środków z konta bankowego.
• Przestępca może płacić Twoją kartą za pomocą aplikacji płatniczej lub wypłacić gotówkę w bankomacie.

Zwrot pieniędzy przez bank

Zgodnie z ustawą o usługach płatniczych [2] bank w przypadku wystąpienia nieautoryzowanej transakcji płatniczej ma obowiązek zwrócić na Twoje konto wysokość nieautoryzowanej transakcji płatniczej. Bank zwraca środki nie później niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia przez poszkodowanego.

Natomiast istnieje wyjątek od powyższego, o czym poniżej.

Autoryzowana czy nieautoryzowana transakcja?

Powyżej opisana zasada nie obowiązuje wtedy, kiedy bank ma uzasadnione i należycie udokumentowane podstawy, aby podejrzewać oszustwo. Banki mają obowiązek analizować każdy przypadek nieautoryzowanej transakcji, a nadużycia zgłaszać organom ścigania. Obowiązek zwrotu pieniędzy przez bank jest wyłączony do czasu dokonania wyjaśnień dotyczących transakcji.

Na powiadomienie banku masz 13 miesięcy, ale im wcześniej to zrobisz, tym lepiej.

Chodzi o transakcje NIEAUTORYZOWANĄ, a zatem taką, która nie została zatwierdzona przez Ciebie poprzez wpisanie kodu otrzymanego smsem bądź w aplikacji mobilnej banku. Jest to bardzo ważne, bowiem w przypadku dokonania przez Ciebie autoryzacji, bank nie ma obowiązku zwrotu środków.

Natomiast z uwagi na to, że każda sytuacja powinna być odrębnie przeanalizowana przez bank, warto każdorazowo podejmować próby odzyskania utraconych środków pieniężnych.

Zostałeś/aś ofiarą oszustwa? Kroki, jakie należy podjąć

• Jeżeli oszust dokonał nieautoryzowanej transakcji na Twoim koncie, jak najszybciej skontaktuj się z bankiem za pośrednictwem oficjalnej infolinii w celu zgłoszenia transakcji
• Zmień dane do logowania do aplikacji bankowej i bankowości elektronicznej
• Zastrzeż kartę
• Zawiadom policję

Gdy Twoja reklamacja zostanie odrzucona przez bank, warto złożyć wniosek do Rzecznika Finansowego lub miejskiego/powiatowego rzecznika konsumentów o pomoc w rozwiązaniu Twojej sprawy.

Wielu pokrzywdzonych, którzy stracili pieniądze z konta kieruje również skargi do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).

Pamiętaj:

• Nie udostępniaj nikomu numeru karty oraz kodu CVV/CVC.
• Nie otwieraj linków otrzymywanych drogą elektroniczną lub SMS lub przez inny zainstalowany komunikator, co do których pochodzenia nie jesteś pewien.