Dawanie prezentów sprawia wiele radości, jednak ich otrzymywanie jest równie przyjemne. Oczywiście wtedy, kiedy prezent jest trafiony, bo często zdarza się, że choć intencje były dobre, sam prezent nie do końca trafił w nasz gust. Zbyt mały sweter? Powieść romantyczna dla fana kryminałów? Kolejna para świątecznych skarpet, których nigdy nie założysz? Bywa, że prezenty, które dostajemy są zupełnie nie w naszym stylu i właściwie nie są nam do niczego potrzebne. Co zrobić z prezentem, którego nie chcesz?

Przede wszystkim, warto zainteresować się inicjatywą “regifting”, która polega na przekazywaniu nietrafionych prezentów tym, którym mogą się spodobać. Dzięki temu można nie tylko zaoszczędzić, ale jednocześnie sprawić komuś prawdziwą przyjemność. Co w przypadku, gdy nie chcesz przekazać podarunku dalej? Czy nietrafiony prezent można zwrócić do sklepu? 

Zwrot towaru w sklepie stacjonarnym 

Jeśli zakupiony w sklepie stacjonarnym towar jest wadliwy, jego wymiana możliwa jest pod kilkoma warunkami. Możesz przeczytać o nich w tym artykule. Jeśli jednak zakupiony towar nie posiada żadnych wad, sprzedawca nie ma obowiązku go przyjąć. W tej sytuacji zwrot zależy tylko od jego dobrej woli lub przyjętego w sklepie regulaminu – może on zakładać np., że zamiast zwrotu towaru, możliwa jest wymiana produktu na inny bądź karta podarunkowa o wartości równej zakupowi. 

O tym, czy przy dokonywaniu zwrotów koniecznie musisz mieć ze sobą paragon, przeczytasz tutaj. 

Zwrot towaru w sklepie internetowym lub przy zamówieniu telefonicznym 

Zgodnie z Ustawą o prawach konsumenta, masz możliwość zwrotu towaru zakupionego przez Internet lub telefon w terminie do 14 dni, bez podawania przyczyny[1].

Zwrot rozumiany jest jako odstąpienie od umowy. Prawo to przysługuje tylko nabywcy. Aby odstąpić od umowy, wymagane jest jedynie złożenie oświadczenia. Na skutek odstąpienia od umowy przez konsumenta, uznaje się ją za niezawartą. 

Skąd wynikają te różnice? 

Różnice pomiędzy umową zawartą przez konsumenta w lokalu, a tą poza nim, wynikają z nałożonej przez prawo ochrony konsumenta. Umowy zawierane poza lokalem, bądź na odległość, często zawierane są pochopnie, pod wpływem chwili, bez przemyślenia. Niejednokrotnie, konsument zawiera również umowę, bez dokładnego zapoznania się z jej treścią. Należy również zwrócić uwagę na emocjonalne aspekty takich transakcji – konsument w chwili zakupu może być zaskoczony, znajdować się pod presją i ulec działaniu nacisku lub techniki sprzedażowej przedsiębiorcy – szczególnie w sytuacji, gdy ten pojawia się w domu konsumenta, bądź kontaktuje się z nim telefonicznie [2]. 

Ważną kwestią pozostaje również fakt, że kupując towar na odległość, konsument nie ma możliwości zbadania cech produktu czy jego funkcjonalności. Pełna ocena może nastąpić dopiero po obejrzeniu towaru osobiście. 

Ważne:
Przedsiębiorca ma obowiązek poinformować Ciebie, jako konsumenta o [3]: 

• sposobie i terminie prawa do odstąpienia od umowy (w tym formularzu odstąpienia od umowy);
• kosztach zwrotu jakie jesteś zobowiązany ponieść w przypadku odstąpienia od umowy.

Termin zwrotu 

Jako konsument masz obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpiłeś/aś od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze produkt. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem [4]. 

Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się [5]:

1) dla umowy w wykonaniu której przedsiębiorca wydaje towar i zobowiązuje się do przeniesienia jego własności – od objęcia towaru w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią, przy założeniu gdy:

• obejmujesz (bądź wskazana przez Ciebie osoba trzecia) w posiadanie rzeczy, które dostarczane są osobno, partiami lub w częściach – od objęcia w posiadanie ostatniego produktu/ partii;
• objęcie towaru polega na regularnym dostarczaniu rzeczy przez określony czas – od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy;

2) dla pozostałych umów – od dnia zawarcia umowy. 

Pamiętaj:

Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło [6].

Przykład: 

Kupujesz telefon 17 grudnia 2021 przez stronę internetową. Paczkę z telefonem odbierasz 20 grudnia 2021 r. Termin 14 dniowy na odstąpienie od umowy liczymy od dnia następnego, czyli od 21 grudnia 2021 r. Upływa on z dniem 3 stycznia 2022 r. – jest to ostatni możliwy termin na odesłanie towaru. 

W umowie można oznaczyć – na korzyść konsumenta – późniejszą datę rozpoczęcia biegu terminu na odstąpienie od umowy, ale nie jest dopuszczalne wyznaczenie daty wcześniejszej. 

Ważne:

Jeśli kupujesz towar od osoby prywatnej, a nie przedsiębiorcy, zwrot towaru następuje tylko za obopólną zgodą. 

Przyczyna zwrotu 

Pamiętaj, że odstępując od umowy, nie musisz podawać przyczyny. Wystarczającym powodem jest fakt, że się rozmyślisz. Sprzedawca nie ma prawa nałożyć na Ciebie jako konsumenta jakichkolwiek kosztów związanych z odstąpieniem od umowy.

Zwracając towar w nienaruszonym stanie, sprzedawca ma obowiązek zwrócić całą zapłaconą kwotę tj. przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia towaru [7]. 

Ważne:
Przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić koszty dostawy, jednak mogą być to koszty tańszej opcji, nawet pomimo tego, że konsument kupując towar wybrał tę droższą opcję dostawy [8]. 

Czy każdy towar można zwrócić? 

Nie ma możliwości zwrotu towaru, w przypadku umowy [9]:

• w ramach której konsument został poinformowany i zaakceptował fakt, że po spełnieniu świadczenia przez wykonawcę, traci prawo do odstąpienia od umowy;
• w której cena lub wynagrodzenie zależy od wahań na rynku finansowym (np. waluty obce);
• w której przedmiotem jest rzecz wyprodukowana według indywidualnych specyfikacji konsumenta (towar z indywidualnym grawerem); 
• w której przedmiotem jest towar z krótkim terminem przydatności do spożycia (np. świeże owoce);
• w ramach której towar dostarczany jest w zapieczętowanym opakowaniu i jego zwrot jest niemożliwy ze względów higienicznych lub w trosce o ochronę zdrowia. 
• w której towar ze względu na swój charakter, połączony jest z innym przedmiotem (np. benzyna w samochodzie);
• o napoje alkoholowe, których dostarczenie może nastąpić po upływie 30 dni, a ich wartość zależy od wahań na rynku finansowym.
• w ramach której produkt dostarczony jest w zapieczętowanym opakowaniu (np. nagrania dźwiękowe, programy komputerowe);
• o dostarczenie dzienników, periodyków, czasopism (z wyjątkiem umowy o prenumeratę – od takiej umowy można odstąpić);
• zawartej w drodze aukcji publicznej;
• o dostarczenie treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, jeżeli konsument został poinformowany o utracie prawa do odstąpienia od umowy.  

Czy towar otwarty to towar używany?

Odpowiedz brzmi: NIE. Po otrzymaniu towaru, konsumentowi przysługuje prawo do jego otwarcia w celu sprawdzenia jego stanu oraz przydatności – prawo to obejmuje zarówno zakupy w sklepie stacjonarnym, jak i internetowym [10]. Pamiętaj natomiast, że towar nie może mieć śladów użytkowania.

Czy przedsiębiorcy również przysługuje prawo do zwrócenia towaru?

Z dniem 1 stycznia 2021 r., rozszerzono stosowanie powyższych przepisów na przypadki, w których indywidualny przedsiębiorca (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą) zawiera umowę, która pozostaje w bezpośrednim związku z jego działalnością gospodarczą, lecz nie ma dla niego charakteru zawodowego [11]. 

Co należy zrobić, aby odstąpić od umowy? 

Przede wszystkim poinformować o zamiarze odstąpienia od umowy sprzedawcę – najlepiej w formie pisemnej (np. wypełniając formularz zwrotu).

Pamiętaj:

Możesz odstąpić od umowy nawet wtedy, kiedy towar fizycznie jeszcze do Ciebie nie dotarł. 

Sprzedawca ma jednak prawo zwrócić Ci pieniądze dopiero po otrzymaniu towaru z powrotem, bądź okazaniu potwierdzenia wysyłki. 

Ważne:
To konsument musi wykazać, że oświadczenie o woli odstąpienia od umowy zostało dostarczone do przedsiębiorcy [12], dlatego najlepiej wysłać je drogą mailową lub listem poleconym (z potwierdzeniem doręczenia). 

Zakup towaru za granicą

Czy w przypadku zakupów produktu za granicą, również obejmuje Cię możliwość odstąpienia od umowy? Tak! W każdym państwie Unii Europejskiej, przysługuje Ci 14 dni na dokonanie zwrotu zakupionego towaru [13].